BILBO BAGGINS
Biografie:
Ras:Hobbit
Datum geboorte:September 22, 2890 van de Derde
Era
Datum overlijden:Vermoedelijke dood in September 29,
3021 van de Derde Era,reis naar de onsterfelijke landen in het land Valinor.
Woonplaats:Bag End in Hobbiton;later Rivendell en
Valinor.
Ouders:Bungo Baggins en Belladonna Took
Broers/zussen:Geen
Vrouw:Geen
Kinderen:Geen
Erfgenaam:Frodo Baggins ,neef
Zwaard:Sting
Haarkleur:Bruin
Lengte/Grootte:3 feet and 3 feet 6 inches
Bilbo Baggins had
zich gesetteld in een comfortabel leven in de Shire toen dertien Dwergen en een
Tovenaar hem op de stoep van zijn deur vroegen om mee te gaan op avontuur. Bilbo was terughoudend in het begin, maar zijn
avontuurlijke geest werd gewekt en hij gebruikte zijn snelle verstand om zijn
metgezellen uit een aantal benarde situaties te redden. De speurtocht was een succes, maar nog belangrijker
was de ontdekking van de Ene Ring die al lang verloren was en gevonden werd
door Bilbo.
Bilbo werd geboren op 22 september 2890 van de Derde Era. Zijn vader was Bungo Baggins en zijn moeder was Belladonna Took, een pittige Hobbit-meid die haar Tookse avontuurlijkheid doorgaf aan haar enige kind.
Het gezin woonde in Hobbiton in Bag End, een luxe
Hobbitwoning dat Bungo gebouwd had voor zijn vrouw.
Als kind, had Bilbo heldere ogen en nieuwsgierig en
enthousiast voor de natuur het leven in de buitenwereld.
De Tovenaar Gandalf merkte deze kwaliteiten in de jonge Hobbit op tijdens zijn vele zijn bezoeken aan de Shire. Maar Bilbo was nogal zelfgenoegzaam geworden, en toen Gandalf kwam op die lentemorgen in 2941 de Hobbit te spreken over dat grote avontuur, had de Tovenaar niet verwacht dat Bilbo niet zo geïnteresseerd was als hij had verwacht.
De Tovenaar Gandalf merkte deze kwaliteiten in de jonge Hobbit op tijdens zijn vele zijn bezoeken aan de Shire. Maar Bilbo was nogal zelfgenoegzaam geworden, en toen Gandalf kwam op die lentemorgen in 2941 de Hobbit te spreken over dat grote avontuur, had de Tovenaar niet verwacht dat Bilbo niet zo geïnteresseerd was als hij had verwacht.
“Wij zijn
gewone, rustige lieden en voelen niets voor avonturen. Akelige, verontrustende,
ongemakkelijke dingen! Maken dat je te laat komt voor het eten. Ik begrijp niet
wat men erin ziet,' zei onze meneer Balings, stak een duim achter
zijn bretels en blies een nog grotere rookkring. Toen haalde hij zijn
ochtendpost te voorschijn en begon te lezen en deed alsof hij verder geen
notitie nam van de oude man.”The Hobbit: 'An Unexpected Party‘’
De volgende dag
was Bilbo verrast door de komst van Thorin Oakenshield en twaalf andere Dwergen
genoemd Fili, Kili, Balin, Dwalin, Bifur, Bofur, Bombur, Oin, Gloin, Dori, Nori
en Ori.De Dwergen waren op weg naar de schatten van de Eenzame Berg(Lonely
Mountain) van de Draak Smaug terug te winnen en leken te denken dat Bilbo een
meesterinbreker was die hen zou kunnen
helpen dit doel te bereiken.Dit was hun door Gandalf verteld.
Bilbo werd
verontrust door het vooruitzicht van het ontmoeten van een draak, maar het
verhaal van de Dwergen 'ontwaakte iets Tooksachtig in hem.En toen hij hoorde
dat Gloin grote twijfels uitte over zijn geschiktheid voor de taak, was Bilbo vastbesloten om zijn waarde te
bewijzen.
Gandalf gaf Bilbo een duwtje in rug om hem aan te moedigen en liep de deur uit de volgende ochtend, en Bilbo rende de Dwergen achterna, zonder zelfs zijn geliefde zakdoek.De eerste test van de inbrekers capaciteiten van Bilbo ontstond toen het doorweekte en hongerig genootschap halt hield bij een kampvuur in de Trollenbossen.
Gandalf gaf Bilbo een duwtje in rug om hem aan te moedigen en liep de deur uit de volgende ochtend, en Bilbo rende de Dwergen achterna, zonder zelfs zijn geliefde zakdoek.De eerste test van de inbrekers capaciteiten van Bilbo ontstond toen het doorweekte en hongerig genootschap halt hield bij een kampvuur in de Trollenbossen.
Bilbo werd op
pad gestuurd om het bos te verkennen en hij vond de Trollen Bert, Tom, en
William Huggins.Bilbo besloot zich te concentreren op het zakkenrollen bij de
Trollen maar werd betrapt en gevangen genomen.Ook de Dwergen werden in een snel
tempo overmeesterd door de Trollen.
Gandalf kwam
net op tijd terug en bedroog samen met Bilbo de Trollen in een onderlinge ruzie
en raadsels over hoe ze hun gevangenen het beste zouden opeten tot het
ochtendgloren, tot de zon op kwam toen de trollen in steen veranderden door het
felle zonlicht. In de schat van de Trollen vond Bilbo een lang mes dat perfect
als een Hobbitzwaard kon dienen.Bilbo noemde het zwaard Sting.
Na een korte
rustpauze in Rivendel, waar Bilbo de Elf Elrond ontmoette, klom het genootschap
de High Pass in de Misty Mountains op, waar ze werden gevangen genomen door
Goblins.
Opnieuw kwam
Gandalf met de redding, en Dori voerde Bilbo mee in de tunnels onder de bergen,
maar dropte de Hobbit wanneer een Goblin hem greep van achteren.Bilbo werd
bewusteloos geslagen en toen hij wakker werd waren zijn metgezellen verdwenen.Als
Bilbo op de tast langs de donkere tunnels strompelde, zag hij de Ring op de
grond liggen en stak hem in zijn zak.Door een ondergronds meer te gaan verder
in de grot ontmoette Bilbo Gollum, het schepsel dat de Ring had verloren.Gollum
was erg hongerig en Bilbo leek lekker om op te eten en stelde hij de Hobbit
voor een raadselspel te spelen. Als Bilbo won, zou Gollum hem de uitgang
wijzen; als Gollum won hij Bilbo zou opeten.
Bilbo was van
natuurlijk zeer angstig, en toen hij de regels van de raadsels overliep raakte
hij de Ring in zijn zak aan en zei hardop, "Wat heb ik in mijn zak?"
(Hobbit, blz. 89)Hoewel hij dit niet van plan als een raadsel te gebruiken, het
was technisch tegen de regels, probeerde Gollum het na veel gemor toch te raden maar hij mislukte.Woedend, ging
Gollem naar het eiland in het midden van het meer om de Ring op te rapen, om zo
Bilbo te doden, maar de Ring was verdwenen.Gollum besefte dat Bilbo de Ring in
zijn zak had en ging de Hobbit razend achterna.Door het vluchten gleed Bilbo
uit en tijdens zijn val gleed de Ring
over Bilbo's vinger en besefte hij al snel dat hij onzichtbaar was geworden.
Bilbo volgde
Gollum naar de uitgang maar hij kon niet naar buiten daar het schepsel ineengedoken
aan de opening stond.Bilbo stond op het punt Gollem te doden maar medelijden
voor het afzichtelijke monster weerhield hem ervan.
“Hoewel hij in
het schijnsel van zijn eigen ogen slechts een zwarte schaduw was kon Bilbo zien
of voelen dat hij zo gespannen was als een boogpees, gereed voor een sprong.Bilbo
hield bijna op met ademen en verstijfde zelfs. Hij was wanhopig. Hij moest weg
uit deze afschuwelijke duisternis zolang hij er de kracht nog toe had. Hij
moest vechten. Hij moest het smerige schepsel doorsteken, de ogen uitrukken,
doden. Het was van plan hem te doden. Nee, geen eerlijk gevecht. Hij was nu
onzichtbaar. Gollem had geen zwaard. Gollem had niet echt gedreigd hem te doden
of het tot dusverre geprobeerd. En hij was ellendig, eenzaam, verloren. Hij
kreeg een plotselinge opwelling van begrip, medelijden vermengd met angst: een
visioen van eindeloze lege dagen zonder licht of hoop op een beter lot, harde
steen, koude vis, sluipen en fluisteren. ” The Hobbit: "Riddles in
the Dark,"
Het Bondgenootschap ging naar de rand van het bos Mirkwood, waar ze afscheid namen van Gandalf. Ondanks de waarschuwingen van de Tovenaar dwaalde ze van het pad af en de Dwergen werden gevangen genomen door grote spinnen.Bilbo redde zijn vrienden met zijn verstand, zijn moed en zijn nieuwe zwaard, die hij vervolgens de naam Sting gaf.
De dood van Smaug
Terwijl Bilbo
vluchtte hoordde hij de stem van Gollem, flauw als een echo, maar dreigend,
achter hem: 'Dief! dief! dief! Balings! Wij haatsen het! Wij haatsen het, wij
haatsen het voor altijd!‘Toen hij weer bij zijn vrienden was herenigd, maakte
Bilbo geen melding van de Ring, maar zei later dat Gollum de Ring aan hem had
gegeven als cadeau voor het winnen van de raadselwedstrijd.Gandalf vond
heel dit verhaal heel verdacht en het
verontruste hem dat de Hobbit scheen te liegen.Die nacht werd het
genootschap aangevallen door Wargs en
gered door de Arenden en de volgende dag bezochten ze een vreemde man genaamd
Beorn die zich kon transformren in een gigantische grote verslindende beer.
Het Bondgenootschap ging naar de rand van het bos Mirkwood, waar ze afscheid namen van Gandalf. Ondanks de waarschuwingen van de Tovenaar dwaalde ze van het pad af en de Dwergen werden gevangen genomen door grote spinnen.Bilbo redde zijn vrienden met zijn verstand, zijn moed en zijn nieuwe zwaard, die hij vervolgens de naam Sting gaf.
Nog steeds verdwaald
en hongerig, volgde de companie de lichten van de WoudElven door het bos en
werden gevangen genomen in hal van de Elfenkoning Thranduil. Bilbo gebruikte de
Ring om te ontkomen en de sleutels te stelen en zo de cellen van de dwergen te
openen.Hij loodste de Dwergen in lege vaten die dan in de Woud rivier werden
gedropt. Bilbo zat bovenop één van de vaten en ze dreven de rivier af naar
Lake-Town.Vanuit deze stad verbleef het Genootschap enige tijd om van daar
verder te gaan naar de Lonely Mountain.
Daar tijdens
hun veblijf, loste Bilbo het raadsel op van Thror's kaart toen hij las dat een
lijster zou kloppen met zijn snavel op de Berg en hij vertelde Thorin dat er
een verborgen sleutelgat was op de deur en zich moest haasten met de sleutel als het licht van de ondergaande zon scheen
op Durin's Dag.Eens binnen, Bilbo’s knieen sidderden van angst en hij kroop
door de tunnel naar Smaug's grot. Terwijl de draak sliep nam Bilbo een grote
beker met twee handvaten van de schat.De tweede keer dat Bilbo zich waagt in de
Draak zijn grot werd Smaug wakker.Bilbo, die nu de Ring droeg, begon te spreken
met Smaug en bedroog de draak met woorden Er hing een vreemde geur in zijn
hol.Smaug hoordde een stem maar zag niets. Toen merkte Bilbo aan de onderbuik
van Smaug een zwakke plek.
Bilbo had het
verhaal van deze kale plek gehoord in het pantser van de Draak tijdens het
verklaren van het raadsel van de lijster en verteld werd wie nu Bard de
Boogschutter is.Met dit gegeven zou Bard Smaug kunnen doden als de draak,
woedend door de inbraak in zijn domein, de Berg zou verlaten om Lake Town in
vlammen en as achter te laten.
De dood van Smaug
Bilbo werd
alleen gestuurd om wat schatten van Smaug te stelen. Toen hij aankwam, was
Smaug wakker en voelde zijn aanwezigheid. Bilbo schoof de Ring over zijn vinger
om te voorkomen dat hij werd opgemerkt. Gandalf
had inderdaad goed gedaan met het kiezen van Bilbo als inbreker, de oude
Smaug kon Bilbo's geur niet herkennen, en was verbaasd. Toch voelde hij de
aanwezigheid van de hobbit, en daagde hem uit. Bilbo vertelde constant
raadsels over zijn eigen identiteit en
vleide de draak met mooie woorden.
Deze
confrontatie duurde niet bijzonder lang.Bilbo zag toen het gat in het harde
pantser van de draak, een onbeschermde plek. Bilbo, bij het zien van dit maakte
Bilbo een grapje wat bijna zijn dood betekende en werd ei zo na verbrand.Bilbo,
ontsnapte hij en eens buiten geraakt, en zei tegen de Dwergen wat hij had
geleerd.
Toen de duisternis viel, drong Bilbo er bij de Dwergen op aan om de deur te sluiten uit angst voor de wraak van Smaug. Met tegenzin, maar eindelijk, gaven ze toe. Net als de deur dicht was, verwoestte Smaug de kant van de berg,blokkeerde de deur en vernietigde de doorgang. Smaug richtte zijn wraak op Laketown omdat hij er overtuigd van was dat zij Bilbo hielpen.. Smaug vernietigde de stad met Drakenvuur.
Maar een groep van boogschutters, onder leiding van Bard, verzette zich tegen de draak. Wanneer slechts de laatste pijl, de Black Arrow, bleek een vogel, een Lijster, die had gehoord van Bilbo over het onbeschermde stukje huid bij Smaug, fladderde de lijster rond Bard's schouder. De Lijster gaf zijn kennis door aan Bard die, gewapend met dit gegeven, Smaug dodelijk trof. Smaug viel op de stad, die werd verwoest door de aanval van de draak, maar Bard overleefde en zwom naar de oevers van het meer.Bard, een erfgenaam van Girion van Dale, werd door de mensen aangespoord om koning van de herstelde lijn van Dale te zijn. Bard riep Thranduil op om te helpen bij de wederopbouw van Laketown en Dale in ruil voor een deel van de schat. De legers van Mirkwood en Lake-town werden samengevoegd en marcheerde naar de Lonely Mountain om hun deel van de schat te eisen.
Ondertussen, in de Lonely Mountain, besloten Bilbo en de Dwergen om de schat te inspecteren, terwijl Smaug weg was. Gedurende deze tijd struikelde Bilbo over een gigantisch en prachtige juweel. Bilbo realiseerde zich dat het de beroemde Arkensteen was, maar voelde zich terughoudend om het aan Thorin te geven. In plaats daarvan stak hij het in zijn zak en vervolgde zijn weg. Na een lied en het verzamelen van de schat, gaf Thorin Bilbo een prachtig gewaad van mithril als de eerste beloning voor zijn diensten.
Toen de duisternis viel, drong Bilbo er bij de Dwergen op aan om de deur te sluiten uit angst voor de wraak van Smaug. Met tegenzin, maar eindelijk, gaven ze toe. Net als de deur dicht was, verwoestte Smaug de kant van de berg,blokkeerde de deur en vernietigde de doorgang. Smaug richtte zijn wraak op Laketown omdat hij er overtuigd van was dat zij Bilbo hielpen.. Smaug vernietigde de stad met Drakenvuur.
Maar een groep van boogschutters, onder leiding van Bard, verzette zich tegen de draak. Wanneer slechts de laatste pijl, de Black Arrow, bleek een vogel, een Lijster, die had gehoord van Bilbo over het onbeschermde stukje huid bij Smaug, fladderde de lijster rond Bard's schouder. De Lijster gaf zijn kennis door aan Bard die, gewapend met dit gegeven, Smaug dodelijk trof. Smaug viel op de stad, die werd verwoest door de aanval van de draak, maar Bard overleefde en zwom naar de oevers van het meer.Bard, een erfgenaam van Girion van Dale, werd door de mensen aangespoord om koning van de herstelde lijn van Dale te zijn. Bard riep Thranduil op om te helpen bij de wederopbouw van Laketown en Dale in ruil voor een deel van de schat. De legers van Mirkwood en Lake-town werden samengevoegd en marcheerde naar de Lonely Mountain om hun deel van de schat te eisen.
Ondertussen, in de Lonely Mountain, besloten Bilbo en de Dwergen om de schat te inspecteren, terwijl Smaug weg was. Gedurende deze tijd struikelde Bilbo over een gigantisch en prachtige juweel. Bilbo realiseerde zich dat het de beroemde Arkensteen was, maar voelde zich terughoudend om het aan Thorin te geven. In plaats daarvan stak hij het in zijn zak en vervolgde zijn weg. Na een lied en het verzamelen van de schat, gaf Thorin Bilbo een prachtig gewaad van mithril als de eerste beloning voor zijn diensten.
Nadat Bilbo en
zijn metgezellen de volgende morgen wakker werden bevonden zich veel vogels
rond hen, waaronder de genoemde Lijster verzameld in de Lonely Mountain. Hoewel
de Lijster iets probeerde duidelijk te maken
aan de Dwergen en Bilbo , kon geen van hen hem begrijpen. Daarom riep de Lijster de raaf
Roac, die in staat was om in het Westron te spreken .Roac vertelde Bilbo en de
Dwergen over de gebeurtenissen in Lake-town en vertelde Thorin over de
naderende legers. Hij adviseerde hen om vrede met Bard en Thranduil te sluiten,
maar het zou hun goud van de schatkosten. Thorin verwierp dit advies en
kondigde aan dat hij de schat met iemand
zou delen.Thorin zond Roac als een boodschapper naar zijn neef Dain, de
Heer van de IJzeren Heuvels, om hulp te vragen. De volgende dagen gingen ze
verder met hun voorbereidingen en blokkeerde de poort met een muur, terwijl ze
het nieuws ontvingen van de raven.
De Slag van de Vijf Legers en de terugreis
vele volkeren
eisten de schat van de draak op. Ten eerste de dertien dwergen zelf omdat zij
de rechtmatige eigenaars zijn van de schat, maar de mensen van het Esgaroth op
het Lange Meer ook, want hun hele stad was verwoest, maar ook de boselfen eisen
een deel. Wanneer Bard en Thranduil aan de poort komen, reageert Thorin
hardvochtig op de respectvolle woorden van Bard. Bards betoog heeft nauwelijks
effect op de koppige Koning onder de Berg en Thorin verwerpt het voorstel van
Bard om een klein deel van de schat te
delen. Bilbo vreesde een oorlog, en om dit te voorkomen gaf de hij de Arkensteen
in de handen van Bard voor verdere onderhandelingen. Met de lof van Bard,
Thranduil en Gandalf keerde Bilbo terug, om alleen te worden afgewezen en
verstoten voor zijn daad door Thorin. Maar de daad van Bilbo was zo succesvol
dat Thorin uiteindelijk met grote tegenzin moest buigen en bereid was om te
onderhandelen, de nakende oorlog werd
tijdelijk vermeden.
Uiteindelijk
kwam de oorlog toch. Dáin Ijzervoet een neef van Thorin, ingelicht en
opgeroepen door Thorin, kwam uit de Ijzeren Heuvels met een leger van Dwergen. Bard weigerde de Dwergen te
ondersteunen en het zou een lang en een bloederig beleg betekenen. Maar net als
de strijd zou beginnen, wees Gandalf iedereen op zijn verantwoordelijkheid en
moesten ze allemaal op hun hoede zijn voor de nieuwe komende gevaar dat naderde
- de alliantie van Wargs en Orken en Trollen tegen hen. Dain, Bard, en
Thranduil namen de raad aan van Gandalf
uiteindelijk en ontworpen een strategie van de verdediging van de hellingen van
de Lonely Mountain. Toen kwam de vijand. Zo was de Slag van de Vijf Legers
begonnen.
![]() |
"The Last Stand of Thorin Oakenshield" |
Tijdens het
gevecht stond Bilbo met Thranduil en Gandalf op Ravenhill.De strijd
weerspiegelde een somber verloop want de Dwergen en de Elfen leden grote
verliezen. Maar toen de Arenden van Gwaihir neerdaalden, en Beorn ook, kantelde
de strijd in het voordeel van de Dwergen en de Boslfen en de mensen uit Dale. Maar
Bilbo heeft dit resultaat niet kunnen zien, want een vallende steen sloeg hem
neer. Onzichtbaar als hij was, werd zijn gekneusd lichaam niet ontdekt tot de
volgende dag. Bilbo nam dan afscheid van het dodelijk gewonde Thorin en zijn
andere vrienden.Thorin, Kili en Fili werden begraven in de Berg.
De overwinnaars verdeelden de schat en Bard nam een veertiende deel van Bilbo het goud en zilver in ruil voor de Arkenstone. Bilbo, ondanks zijn aandeel te hebben weggegeven, ontving een rijke beloning, maar weigerde om meer dan alleen twee kleine kisten van goud en zilver te nemen. Toen Bilbo en Gandalf afscheid van Thranduil namen gaf Bilbo hem een ketting van zilver en parels. Thranduil gaf de hobbit de titel "Elf-friend 'en daarna keerde hij terug met Gandalf naar de Shire. Daar ontdekte hij dat hij dood was verklaard en een veiling aan de hand was van zijn huis en bezittingen. Hij kocht zijn eigen bezittingen terug, en vestigde zich weer rustig in Bag End.
De overwinnaars verdeelden de schat en Bard nam een veertiende deel van Bilbo het goud en zilver in ruil voor de Arkenstone. Bilbo, ondanks zijn aandeel te hebben weggegeven, ontving een rijke beloning, maar weigerde om meer dan alleen twee kleine kisten van goud en zilver te nemen. Toen Bilbo en Gandalf afscheid van Thranduil namen gaf Bilbo hem een ketting van zilver en parels. Thranduil gaf de hobbit de titel "Elf-friend 'en daarna keerde hij terug met Gandalf naar de Shire. Daar ontdekte hij dat hij dood was verklaard en een veiling aan de hand was van zijn huis en bezittingen. Hij kocht zijn eigen bezittingen terug, en vestigde zich weer rustig in Bag End.
Bilbo leidde
een heel comfortabel leven en hoog in het aanzien van de Hobbits, maar werd wel
als een eigenaardig iemand bestempeld. Hij heeft zijn jonge neef Frodo Baggins
als zijn erfgenaam, en voedde hem op in Bag End. Af en toe kreeg hij bezoekers;
Dwergen, Gandalf, of zelfs Elf van tijd tot tijd. Het grootste deel van zijn
tijd bestede hij aan het lezen , het schrijven van zijn memoires, het schrijven
van poëzie, en het vermijden van zijn vervelende familieleden van de
Sackville-Bagginses. Zijn leven werd verlengd door de Ring (eigenlijk de Ene
Ring van de oude geschiedenis), en toch verouderde hij uiterlijk bijna niet,
begon hij de lange levensjaren of de
levenslijn dun aan te voelen.
Eindelijk, in
september 3001, werd er voor Bilbo een groot feest georganiseerd voor zijn 111e
verjaardag (die toevallig wordt gedeeld met Frodo). Tijdens deze gebeurtenis
deed hij een verdwijntruc met zijn ring en vertrok met drie dwergen naar
Rivendell, om daar verder te leven met Elrond en de Elfen daar. Hij nam alleen
maar het Rode Boek van de Westmark waarin Bilbo zijn verhalen in opschreef, zijn zwaard Sting, zijn Mithril
vest, en een donkergroene kapmantel die hem was gegeven door Dwalin. Hij wilde
de Ring meenemen, maar op aandringen van Gandalf, moest hij die achterlieten
voor Frodo, samen met Bag End en de rest van zijn bezittingen. Bilbo werd zo de
eerste Ringdrager.
Het einde van De Derde Eeuw
Hij leidde een zeer aangename leven in Rivendell: eten, slapen, het schrijven van
poëzie, werkte aan zijn memoires”There
and Back Again” en schreef een boek vertaald
uit het Elfs.Zeventien jaar later kwam Frodo naar Rivendel, Bilbo en Frodo
werden herenigd in de Hall of Fire. Bilbo
was aanwezig bij de Raad van Elrond, bij
het voorstel om de Ring naar Mount Doom te brengen en daar te vernietigen. Deze
taak viel op de jongere Frodo, en ten afscheid gaf Bilbo hem Sting en zijn oude
mithril vest, die beide goed van pas zouden komen bij queeste van Frodo.
Twee jaar
later, Bilbo werd als voormalig Ringdrager vergezeld door Frodo Baggins,
Gandalf, en bepaalde Elfen naar de Grijze Havens, om het schip te nemen naar
het Westen - Valinor, op 29 september, T.A. 3021. Hij had zijn 131e verjaardag
gevierd, en werd zo de oudste Hobbit in de geschiedenis van
Midden-aarde.Tijdens het varen naar het Westen, stelde Bilbo een laatste
gedicht samen als afscheid over Midden-aarde.
Reacties
Een reactie posten